Beryl - Polski AK w standardach NATO
Wz. 96 Beryl to polski karabinek automatyczny zasilany amunicją 5,56 mm, produkowany przez Fabrykę Broni "Łucznik" – Radom Sp. z o.o. Poniżej znajdziecie nieco informacji na jego temat, artykuł ten został napisany i przesłany przez Fishera, a sprawdzony przez Stridingshadowa.
Zasada działania i budowa
Karabinek wz. 96 Beryl jest indywidualną bronią samoczynno-samopowtarzalną. Zasada działania oparta o wykorzystanie energii gazów prochowych odprowadzanych przez boczny otwór lufy. Ryglowanie przez obrót zamka w prawo (dwa rygle). Mechanizm spustowy z ogranicznikiem długości serii umożliwia strzelanie ogniem pojedynczym, seriami trzystrzałowymi i ogniem ciągłym. Przełącznik rodzaju ognia po lewej stronie broni. Oddzielna dźwignia bezpiecznika po prawej stronie komory zamkowej. Zasilanie z dwurzędowych magazynków łukowych o pojemności 30 naboi (możliwość użycia magazynków 20-nabojowych). Otwarte przyrządy celownicze składają się z muszki i celownika krzywkowego (ze szczerbiną) o nastawach od 100 do 1000 metrów, nastawa bojowa "S" odpowiada nastawie 440 m. Przyrządy celownicze wyposażone w trytowe źródła światła (do strzelań nocnych). Kolba metalowa składana na prawą stronę komory zamkowej (możliwość strzelania z kolbą złożoną).
Historia Beryla
Po decyzji o standaryzacji kalibrów z armiami NATO podjęto prace nad nowym karabinkiem i subkarabinkiem. Oparto się na konstrukcji karabinka wz. 88 i subkarabinka wz. 89. Podstawową różnicą była zmiana kalibru z 5,45 na 5,56 mm. Zmieniono także konstrukcję kolby składanej. Badania serii prototypowej odbyły się na przełomie 1995 i 1996. W 1997 nowy karabinek został przyjęty do uzbrojenia jako kbk Beryl wz. 96 . Do broni opracowano podstawę umożliwiającą montaż celowników:
- PCS-6 – noktowizyjny nocny (Wojsko Polskie używało niewielką liczbę tego egzemplarza)
- CK-3 – kolimatorowy
- LKA-4 – optyczny
- CWL-1 – optyczny połączony ze wskaźnikiem laserowym (Wojsko Polskie używało niewielką liczbę tego egzemplarza)

Największą wadą nowo opracowanych karabinków okazało się przystosowanie tylko do standardu amunicyjnego (amunicja 5,56 x 45 mm NATO). Zarówno magazynki jak i podstawa celownika optycznego nie są zgodne z natowskimi standardami.
Aby polskiego ak dostosować do standardów NATOwskich opracowano wersje wz. 2004. Została ulepszona o doświadczenia z misji w Iraku. Dodano chwyt przedni oraz boczne szyny Picatinny zgodne ze standardem NATO. Komora zamkowa równiez dostała swoja szynę Picatinny. Wyposażony w kolbę o regulowanej długości, półprzezroczyste zielone magazynki z tworzywa sztucznego, ergonomiczny chwyt pistoletowy, chwyt przedni, pas trójpunktowy, powiększone dźwignie manipulatorów Beryl pozwolił WP na bardziej wygodne patrole.
Według nieoficjalnych informacji z Ministerstwa Obrony Narodowej, w roku 2002 za każdy egzemplarz karabinka wz. 96 Beryl płacono około 600 USD. Według wielu opinii była to cena zawyżona o około 30%, w tym samym czasie jeden egzemplarz karabinka HK G36 z mechanicznymi przyrządami celowniczymi kosztował około 800 USD.
W 2008 roku MON zakupił w FB Radom 3216 kbk wz. 96, w tym 35 karabinków szkolnych i 40 przekroi, płacąc 4200 zł za jeden karabinek. W tym też roku zakupione zostały 552 sztuki kbk wz. 96 Mini-Beryl (3900 zł za sztukę).
Wersje
- karabinek szturmowy wz. 96 Beryl – wersja standardowa
- 5,56 mm karabinek-granatnik wz. 1974 – zestaw składający się z karabinka wz. 96 i granatnika podwieszanego wz. 74 Pallad
-
karabinek wz. 96 Mini-Beryl – wersja z lufą skróconą do 235 mm. Zakres zmian w stosunku do karabinka wz. 96 jest identyczny jak w przypadku karabinka wz. 88 (nowe urządzenie wylotowe i podstawa celownika). Dla karabinka wz. 96 opracowano krótszy, 20-nabojowy magazynek. W 2005 na zamówienie Żandarmerii Wojskowej powstała nieco zmodyfikowana odmiana Mini Beryla, w której zmienił się m.in. zespół suwadła z tłokiem, uniwersalna szyna montażowa MIL-STD-1913, przekrój rury gazowej, urządzenie wylotowe, dodano chwyt przedni z zespołem szyn montażowych i osłony cieplne.
- karabinek wz. 2004 – wersja powstała w efekcie doświadczeń irackich. Łoże karabinka wyposażono w przedni chwyt pistoletowy (ułatwiający długotrwałe noszenie broni w rękach w czasie pieszego patrolowania). Po bokach łoża pojawiły się krótkie szyny Picatinny (zgodne ze standardem NATO), na których można montować oświetlenie taktyczne i wskaźniki laserowe. Nową konstrukcję ma także podstawa umieszczona nad pokrywą komory zamkowej. Jest ona także zgodna ze standardem NATO. Egzemplarze karabinka wz. 2004 prezentowane jako uzbrojenie IV zmiany polskiego kontyngentu w Iraku miały zamocowane na tej szynie celowniki holograficzne EOTech 552. Karabinek posiada nową kolbę składaną o regulowanej długości. Skonstruowano także nowe magazynki z przeźroczystego tworzywa sztucznego.
-
Beryl-Sport (wcześniej nazywany Beryl IPSC )- zaprezentowana w 2003 strzelająca wyłącznie ogniem pojedynczym, wersja samopowtarzalna, przeznaczona na rynek cywilny (na potrzeby strzelectwa praktycznego).
- Beryl Commando (prototyp miał na komorze zamkowej wybitą nazwę Comando)- opracowana w 2006 roku wersja z lufą długości 375 mm (z urządzeniem wylotowym 406 mm). Nie została przyjęta do uzbrojenia WP ale nadal trwają prace nad jej rozwojem. Pierwsza wersja tej broni poza zmianami związanymi ze skróceniem lufy nie różniła się od kbs wz. 96. Później zaprezentowano prototyp z mechanizmem spustowym pozbawionym ogranicznika długości serii z obustronnym skrzydełkiem przełącznika rodzaju ognia/bezpiecznika. W 2007 roku zaprezentowano kolejną wersję Beryla Commando. Posiada ona mechanizm spustowy z ogranicznikiem długości serii, łoże z trzema szynami zgodnymi z MIL-STD-1913 (do dolnej zamontowano chwyt przedni), długa szyną MIL-STD-1913 nad pokrywą komory zamkowej i stałą kolba teleskopową o regulowanej długości.
Dane Techniczne
Wzór | wz. 96 Beryl | wz. 96 Mini-Beryl | wz. 2004 Beryl | Beryl Commando |
---|---|---|---|---|
Długość z kolbą złożoną / rozłożoną (mm) |
943/742 | 730/525 | (?)/(?) | 895/690 |
Długość lufy (mm) |
401 | 204 | 426 | 375 |
Długość lufy włącznie z urządzeniem wylotowym (mm) |
457 | 235 | 457 (?) | 406 |
Długość linii celowniczej (mm) |
372 | 225 | (?) | (?) |
Masa z magazynkiem pustym / załadowanym (kg) |
3,52/3,89 | 3,18/3,55 | (?)/(?) | 3,35/3,75 |
Szybkostrzelność teoretyczna (strz/min) |
700 | 700 | 700 | 700 |
Prędkość początkowa pocisku (m/s) |
920-940 | 770 | 920-940 | 820 (?) |
Energia początkowa pocisku (J) |
1570-1690 | 1186 | 1570-1690 | (?) |
Ciekawostki nt. Beryla
Beryl ma lufę o skoku gwintu pośrednim pomiędzy optymalnym dla starego (i szybszego) pocisku M193, oraz nowego SS109/M855. Dzięki takiej lufie Beryl w miarę celnie strzela przy zasilaniu oboma typami amunicji, ale mniej celnie niż miałoby to miejsce przy stosowaniu lufy o idealnie dobranym do pocisku gwincie.